Pavle Rak
______________________________________________________________________________
Crkva je oduvek želela da kombinuje “apsolutnu” i “relativnu” sakralnost u domenu finansija, što je ponekad dovodilo do svođenja na isti nivo oltara i veleposeda – sa svim društvenim i političkim posledicama koje je takva konfuzija mogla da ima.
______________________________________________________________________________

Spor sticatelja i nesticatelja

Ni mlada srednjevekovna ruska država, ni tek rođena ruska crkva (hiljadu godina od krštenja Rusije pod Vladimirom je proslavljeno 1988. godine), nisu poznavale teološke rasprave i borbu protiv raznih jeresi, kakva se sve vreme vodila u Vizantiji. Brojni dokumenti koji su iz tog doba do nas doprli govore doduše o čestim i surovim unutrašnjm političkim sukobima, ali su skoro jedinstveni u slikanju sveopšteg i gotovo idiličnog prihvatanja hrišćanstva. Knezovi su prikazani kao hranioci siromašnog naroda, kao priređivači čestih “agape” (obeda ljubavi), kao pobožni ljudi koji ukidaju smrtnu kaznu itd. itd, dok je narod opisan kao verno stado koje ih poslušno i čak oduševljeno sledi u toj pobožnosti. Prve crkvene rasprave i prve “jeresi” u Rusiji su se pojavile dva-tri veka kasnije, osobito u 14. veku, i nisu se ticale teoloških dogmata, nego pitanja ekonomskih i finansijskih. Na drugom tlu, te su rasprave ponekad i imale teološki karakter, ali su se u Rusiji projavile tako što su teološka ili filozofska pitanja ostavile potpuno u pozadini.
(više…)